Powszechnie wiadomo, że magnez stanowi jeden z najważniejszych makroelementów w diecie. Jego rola jako kofaktora enzymatycznego w ponad 600 reakcjach biochemicznych sprawia, że utrzymanie właściwego poziomu tego pierwiastka w organizmie jest kluczowe do prawidłowego funkcjonowania [1]. Obniżone stężenie magnezu w osoczu jest często obserwowane u osób narażonych na chroniczny stres [2], a regularna suplementacja pomaga im w łagodzeniu bezsenności, która może towarzyszyć uczuciu niepokoju [3]. Wysokie dawki witaminy B6 również wykazują potencjał w łagodzeniu stresu – modulują działanie neuroprzekaźników odpowiedzialnych za poczucie lęku i strachu, a także mogą fizjologicznie obniżać ciśnienie krwi. Stanowi to jedną ze składowych reakcji organizmu na niebezpieczną sytuację [4]. Na tym tle coraz większą popularność zdobywają preparaty soli magnezu zawierające dodatek witaminy B6. Jakie są potencjalne dodatkowe korzyści wynikające z tego połączenia?
Badanie kliniczne przeprowadzone w 2018 przez francuskich badaczy miało na celu sprawdzenie, czy połączenie magnezu w postaci mleczanu z dodatkiem chlorowodorku pirydoksyny (witamina B6) w dawce dobowej 300 mg + 30 mg skuteczniej niweluje poziom stresu u pacjentów w porównaniu do suplementacji preparatem zawierającym jedynie magnez [5]. Do udziału w badaniu zakwalifikowano ponad 800 uczestników z niedoborem badanego makroelementu we krwi, którzy następnie zostali podzielni na dwie grupy i otrzymywali jednoskładnikowy preparat zawierający mleczan magnezu lub tę samą sól w połączeniu z witaminą B6 przez okres 8 tygodni. Ocenę natężenia odczucia stresu wykonano za pomocą skali DASS-42 (Depression Anxiety and Stress Scale DASS-42), co pozwoliło na wyróżnienie podgrupy pacjentów, u których zaobserwowano szczególnie wysoki poziom napięcia psychicznego. Ta właśnie podgrupa najbardziej zainteresowała badaczy. Zaobserwowano spodziewany spadek niepokoju wśród wszystkich uczestników. Jednak wyróżniona podgrupa pacjentów przyjmujących preparat Mg-B6 i narażonych na szczególnie wysoki stres uzyskała spadek negatywnych odczuć nawet o 24% wyższy w stosunku do grupy kontrolnej nieprzyjmujących dodatkowo witaminy B6.
Podobne badanie zostało przeprowadzone w 2010 roku, gdzie badacze skupili się na potencjalnym efekcie łagodzenia objawów związanych z zespołem napięcia przedmiesiączkowego (PMS) [6]. Wykazano, że połączenie magnezu i witaminy B6 (250 mg + 40 mg) najskuteczniej redukowało takie odczucia jak: obniżony nastrój, lęk czy wzrost apetytu w stosunku do jednoskładnikowych preparatów z solami magnezu (250 mg) czy placebo. Wyniki tego badania są obiecujące ze względu na wysoką efektywność i bezpieczeństwo terapii, a także jej dostępność.
Jako potencjalny mechanizm tłumaczący korzystny efekt stosowania dwuskładnikowych preparatów badacze postulują o łatwiejszym i efektywniejszym wchłanianiu komórkowym magnezu w obecności witaminy B6, co skutkuje wyższym stężeniem pierwiastka w osoczu i krwinkach czerwonych. Pozwala to na bezpośrednie uniknięcie niedoborów i redukcję nieprzyjemnych objawów z tym związanych takich jak: zmęczenie, osłabienie, utrata apetytu czy skurcze mięśni, drętwienie i mrowienie kończyn. Objawy te mogą się nasilać w wyniku przewlekłego działania stresu na organizm. Co więcej, hormony wydzielane wskutek stresu – katecholaminy (adrenalina, noradrenalina, dopamina) oraz kortykosteroidy (kortyzol) powodują zwiększone wydalanie jonów magnezu prowadząc do niedoborów pierwiastka. Również niskie stężenie magnezu we krwi powoduje wtórne zwiększone wydzielanie tych samych neuroprzekaźników skutkując pogłębieniem problemów. Powstające błędne koło owocuje coraz większym deficytem magnezu i pogorszonym samopoczuciem. Dlatego wybierając suplement diety warto nie tylko brać pod uwagę formę magnezu i jej wysoką przyswajalność (diglicynian magnezu, cytrynian magnezu czy mleczan magnezu), ale również dodatkowe wzbogacenie witaminą B6.
- de Baaij JH, Hoenderop JG, Bindels RJ. Magnesium in man: implications for health and disease. Physiol Rev. 2015
- Jung K-I, Ock SM, Chung JH, Song CH. Associations of Serum Ca and Mg Levels with Mental Health in Adult Women Without Psychiatric Disorders. Biol Trace Elem Res. 2010
- Abbasi B, Kimiagar M, Sadeghniiat K, Shirazi MM, Hedayati M, Rashidkhani B. The effect of magnesium supplementation on primary insomnia in elderly: A double-blind placebo-controlled clinical trial. J Res Med Sci. 2012
- McCarty MF. High-dose pyridoxine as an ’anti-stress’ strategy. Med Hypotheses. 2000
- Pouteau E, Kabir-Ahmadi M, Noah L, Mazur A, Dye L, Hellhammer J, et al. Superiority of magnesium and vitamin B6 over magnesium alone on severe stress in healthy adults with low magnesemia: A randomized, single-blind clinical trial. PLoS ONE 2018
- Fathizadeh N, Ebrahimi E, Valiani M, Tavakoli N, Yar MH. Evaluating the effect of magnesium and magnesium plus vitamin B6 supplement on the severity of premenstrual syndrome. Iran J Nurs Midwifery Res. 2010
