Cukrzyca typu II stanowi jedną z chorób cywilizacyjnych, której bezpośrednią przyczyną jest zbyt wysoki poziom glukozy (cukru) w krwi. Jest przede wszystkim skutkiem niewystarczającego wydzielania insuliny lub niewłaściwego działania tego hormonu. Hiperglikemia często powoduje poważne i przewlekłe komplikacje u cukrzyków takie jak choroby nerek, uszkodzenie narządu wzroku, zaburzenia układu nerwowego (neuropatie) oraz prowadzi do zwiększonej zapadalności na choroby układu sercowo-naczyniowego. Lekarze odnotowują zwiększoną zachorowalność na cukrzycę typu II u swoich pacjentów, a Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (International Diabetes Federation – IDF) w 2017 roku oszacowała, że na całym świecie jest 451 milionów cukrzyków, co stanowi aż 8.8% populacji.
Cynk jest mikroelementem powszechnie występującym w ludzkim organizmie, niezbędnym do jego prawidłowego funkcjonowania. Jako kofaktor wchodzi w skład ponad 300 enzymów, zaangażowanych między innymi w procesy podziału i różnicowania komórek oraz regulacji ekspresji genów. Cynk bierze udział w przemianach metabolicznych białek, tłuszczy i węglowodanów. Wykazuje również działanie antyoksydacyjne poprzez działanie protekcyjne na grupy tiolowe budujące aminokwasy oraz poprzez stymulację ekspresji glutationu i metalotionein – molekuł o właściwościach przeciwutleniających. Odpowiada również za odczuwanie smaku i węchu, metabolizm alkoholu i obronę immunologiczną organizmu.
Co istotne dla zrozumienia przyczyn rozwoju cukrzycy, jony cynku występują najliczniej w komórkach beta wysp trzustkowych, gdzie pełnią niezbędną rolę począwszy od prawidłowej syntezy insuliny, jej magazynowania w stabilnej postaci, a kończąc na odpowiednim wydzielaniu hormonu. Przeprowadzone badanie przesiewowe osób chorych na cukrzycę typu II wykazało proporcjonalnie obniżony poziom tego pierwiastka we krwi w kontekście rozwoju choroby i stanu glikemii (Bandeira i wsp. 2017). Najnowsze badania z udziałem cynku wskazują na jego działanie hipoglikemizujące i regulujące profil lipidowy, co może posłużyć w przyszłości jako potencjalne narzędzie do obniżania poziomu glukozy w krwi wśród chorych na cukrzycę, a także jako czynnik redukujący stres oksydacyjny oraz regulujący metabolizm (Jayawardena i wsp. 2012; Capdor i wsp. 2013). Również opisywanemu mikroelementowi przypisuje się łagodzenie powstałych uszkodzeń nerek, rozwoju zaćmy i neuropatii czy chorób układu krążenia, a także pozwala przywrócić równowagę układu pokarmowego. (Donath & Shoelson 2011; Barman & Srinivasan 2019; Liu i wsp. 2014; Ranasinghe i wsp. 2015).
Podsumowując, odpowiednia suplementacja cynku może stanowić ułatwić leczenie cukrzycy oraz tym samym zredukować ryzyko wystąpienia powikłań. Leczeniem podstawowym, niefarmakologicznym cukrzycy typu II jest zmiana stylu życia opierająca się na redukcji masy ciała, zwiększonej aktywności fizycznej i stosowaniu zbilansowanej diety. Do produktów bogatych w cynk należy ciemne pieczywo, sery, mięso, kasza czy jajka. Ze względu na niską przyswajalność mikroelementu z produktów roślinnych w stosunku do odzwierzęcych, w przypadku osób stosujących dietę wegańską lub wegetariańską warto rozważyć dodatkową suplementację dobrze przyswajalnymi postaciami soli mineralnych, takich jak diglicynian cynku (chelat aminokwasowy), glukonian cynku czy mleczan cynku.