Cukrzyca typu 2 jest zaburzeniem metabolicznym, które charakteryzuje się insulinoopornością i hiperinsulinemią. Insulinooporność to stan, w którym komórki tracą wrażliwość na insulinę – hormon odpowiedzialny za obniżanie poziomu cukru we krwi. W efekcie organizm zaczyna produkować i magazynować nadmierne ilości insuliny, próbując skompensować jej mniejszą skuteczność (hiperinsulinemia). Mechanizmy te prowadzą do rozwoju cukrzycy typu 2, która stanowi rosnący problem zdrowotny na całym świecie. Przewiduje się, że w ciągu najbliższych 20 lat liczba osób cierpiących na to schorzenie może wzrosnąć o nawet 50%. Utrzymanie poziomu glukozy we krwi w prawidłowym zakresie jest kluczowe w zapobieganiu powikłaniom cukrzycy, takim jak choroba niedokrwienna serca czy cukrzycowa choroba nerek.
Pomimo stosowania doustnych leków obniżających poziom cukru, wielu pacjentów boryka się z przewlekłą hiperglikemią, wynikającą z nieodpowiedniego przestrzegania zaleceń dietetycznych lub działań niepożądanych terapii. W takich przypadkach pomocne mogą okazać się suplementy diety o działaniu przeciwcukrzycowym. Jednym z nich jest sylimaryna – naturalny związek występujący w ostropeście plamistym (Silybum marianum), który wykazuje właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Suplementacja sylimaryną może wspierać prawidłowe działanie insuliny i przyczynić się do lepszej kontroli poziomu cukru we krwi.
W 2018 roku naukowcy z Irańskiego Towarzystwa Diabetologicznego we Wschodnim Azerbejdżanie oraz Kliniki Endokrynologii i Metabolizmu Uniwersytetu w Tabrizie przeprowadzili badanie kliniczne, którego celem było zbadanie wpływu suplementacji sylimaryną na stężenie cukru we krwi na czczo oraz wrażliwość na insulinę. W badaniu wzięło udział 40 osób (20 kobiet i 20 mężczyzn) w wieku 25-50 lat, u których zdiagnozowano cukrzycę typu 2 co najmniej 6 miesięcy przed rozpoczęciem badania. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy przyjmującej sylimarynę lub placebo. W grupie badawczej pacjenci otrzymywali 140 mg sylimaryny trzy razy dziennie przez 45 dni. Dane dotyczące stanu zdrowia uczestników zebrano na początku i na końcu badania.
Wyniki badania wykazały, że w grupie suplementującej sylimarynę poziom cukru we krwi na czczo uległ istotnemu obniżeniu. Dodatkowo wskaźnik wrażliwości na insulinę znacząco wzrósł. Te zmiany najprawdopodobniej wynikają z właściwości antyoksydacyjnych sylimaryny, która zmniejsza szkodliwy stres oksydacyjny w komórkach trzustki – odpowiedzialnych między innymi za produkcję insuliny. Ponadto, sylimaryna może hamować procesy w komórkach, które prowadzą do insulinooporności, czyli zmniejszenia ich wrażliwości na ten hormon. Na podstawie uzyskanych wyników naukowcy wnioskują, że suplementacja sylimaryną zawartą w ostropeście plamistym może wspomagać osoby z cukrzycą typu 2 w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi oraz zapobiegać powikłaniom cukrzycowym.
Na podstawie:
Soraiya Ebrahimpour-koujan, Bahram Pourghassem Gargari, Majid Mobasseri, Hadi Valizadeh, Mohammad Asghari-Jafarabadi; Lower glycemic indices and lipid profile among type 2 diabetes mellitus patients who received novel dose of Silybum marianum (L.) Gaertn. (silymarin) extract supplement: A Triple-blinded randomized controlled clinical trial; Phytomedicine, Volume 44, 2018, 39-44
