Prowadzone badania diety i sposobu żywienia na przestrzeni ostatnich lat wskazują jednoznacznie na malejący poziom dostarczanego wraz z pożywieniem cynku, a uzyskiwane wartości są poniżej zalecanych Referencyjnych wartości spożycia (RWS). Jest to informacja niepokojąca, ponieważ opisywany pierwiastek odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie ponad stu kluczowych enzymów regulujących między innymi działanie DNA oraz RNA. Dodatkowo prawidłowy poziom cynku może zapobiec występowaniu oraz pomagać w zwalczaniu takich chorób jak: trądzik, niektóre zaburzenia immunologiczne czy też choroba wrzodowa. Suplementacja cynku wzmacnia odporność, poprawia stan włosów i paznokci, a także wpływa pozytywnie na apetyt oraz koncentrację. Zalecane spożycie to 11 mg dziennie w przypadku mężczyzn oraz 8 mg dla kobiet, a w przypadku kobiet w ciąży bądź karmiących piersią wzrasta ona do 11 mg. Dawka, której nie należy przekraczać to 40 mg/dzień.
Biodostępność mówi nam o tym jaki ułamek (procent) podanej dawki danej substancji podlega wchłonięciu w układzie pokarmowym i następnie jest obserwowana w krwiobiegu, co bezpośrednio wpływa na to jaka będzie efektywność suplementacji danym związkiem. Im wyższa biodostępność, tym większa część substancji jest wchłaniania i może następnie wywoływać pozytywne efekty w organizmie. Pojęcie biodostępności zwykle jest wykorzystywane do opisywania badań leków, jednak coraz częściej naukowcy wykorzystują ten parametr do określenia efektywności suplementów diety.
Naukowcy z francuskiego uniwersytetu przeprowadzili badanie mające na celu porównanie biodostępności chelatu cynku (diglicynian cynku) oraz glukonianu cynku. Badaniu zostało poddane dwanaście zdrowych kobiet w wieku między 18 a 40 lat z współczynnikiem BMI zawierającym się w przedziale 18-28. Pierwsza grupa przyjmowała 15 mg cynku w postaci glukonianu cynku, natomiast druga otrzymywała taką samą dawkę pierwiastka, lecz źródłem był bisglicynian cynku. Badanie kliniczne zostało przeprowadzone w konwencji „crossover study”, zatem tydzień po zakończeniu suplementacji dane grupy zaczęły przyjmować cynk w nowej postaci, dotychczas podawanej przeciwstawnej grupie. W ten sposób oba zespoły otrzymywały zarówno ostatecznie glukonian jak i diglicynian co pozwoliło na skuteczniejszą analizę i porównanie wyników.
Przeprowadzone badania potwierdziły, że zarówno diglicynian oraz glukonian cynku są bezpieczne i dobrze tolerowane przez organizm ludzki. Analiza danych wskazuje, że biodostępność chelatu jest znacząca wyższa niż w przypadku glukonianu nawet o 43%. Najprawdopodobniej jest to związane z wyjątkową budową chemiczną chelatu. Glicyna wiąże jon cynku w postaci trwałego kompleksu, jednak łatwo absorbowanego przez komórki jelit między innymi z względu na małą masę cząsteczkową (213 g dla diglicynianu, a 456 g dla glukonianu). Dodatkowo, jego trwałość chroni nie tylko przed rozkładem w kwaśnym środowisku żołądka, ale także przed interakcjami z lekami, innymi suplementami diety czy też jedzeniem. W świetle badań wskazujących na coraz większe niedobory cynku w naszej diecie, diglicynian cynku może być pomocny w efektywnej suplementacji.
Na podstawie:
Gandia P, Bour D, Maurette JM, Donazzolo Y, Duchène P, Béjot M, Houin G.
A bioavailability study comparing two oral formulations containing zinc (Zn bis-glycinate vs. Zn gluconate) after a single administration to twelve healthy female volunteers.
Int J Vitam Nutr Res. 2007 Jul;77(4):243-8. doi: 10.1024/0300-9831.77.4.243. PMID: 18271278.